Nie daj się fake newsom!15/03/2022

Żyjemy w trudnych, niespokojnych czasach. Tą niepewność słychać również w naszych rozmowach z Państwem.

Z każdej strony jesteśmy bombardowani szeregiem różnych, często sprzecznych ze sobą informacji. Wierzymy w to, co przeczytamy, udostępniamy te informacje dalej – w rozmowach z bliskimi, w social mediach.

Kilka dni temu, na swoim Twitterze Instytut Badań Internetu i Mediów Społecznościowych, opublikował wiadomość, że w ciągu ostatnich 24. godzin dokonano około dwudziestu tysięcy prób dezinformacji w przestrzeni polskich social mediów na temat inwazji Rosji na Ukrainę. Jeszcze dwa dni temu takich prób było - trzy razy mniej.

Fake newsy wzbudzają emocje, są bardzo sensacyjne i często też - mocno kontrowersyjne. Mają wywołać oczekiwany efekt (np. korzyści polityczne, finansowe, emocjonalne). Fałszywe wiadomości rozpowszechniane są bardzo szybko poprzez m.in. wspomniane wcześniej media społecznościowe, dlatego też coraz młodsi użytkownicy mają trudność w oddzielaniu wiadomości rzetelnych od tych w pełni zmanipulowanych.

Zwalczanie teorii spiskowych nie jest łatwe, a wręcz bardzo trudne. Każdy, kto ma konto w social mediach, może udostępnić jakiekolwiek informacje, które nie zawsze pochodzą z właściwego, wiarygodnego źródła.

Dlatego też, w tym poście (wyjątkowo nie związanym z naszą pracą w Duet Centrum), chcielibyśmy "pomóc" Państwu rozpoznać prawdę od fikcji, a co za tym idzie – zadbać o Państwa spokój i zdrowie psychiczne.

Czytasz fake newsy? A może nawet o tym nie wiesz? Jak nie dać się dezinformacji i korzystać ze sprawdzonych źródeł

Jest kilka sposobów na to, aby z większą uwagą przyglądać się temu, co czytamy w internecie.

1. Znajdź kilka źródeł tej samej informacji

To bardzo prosty i szybki sposób na to, żeby się dowiedzieć, czy to, o czym czytaliśmy, jest prawdą, czy nie. Powołaj się na źródła powszechnie znane, np. książki czy licencjonowane strony internetowe. Warto też zapytać osobę, która może wypowiedzieć się na dany temat, bo np. ukończyła studia w tym kierunku albo ma duże doświadczenie w zawodzie.

2. Naucz się krytycznego myślenia

Wiele państw na świecie uczy krytycznego myślenia dzieci w wieku szkolnym. Finlandia prowadzi w tej dziedzinie. Prowadzone są tam zajęcia, które polegają m.in. na znalezieniu danej informacji i ocenie przez ucznia i nauczyciela, czy dane źródło jest wiarygodne, czy nie.

3. Przestań dzielić się informacjami na portalach społecznościowych

Brzmi jak coś niemożliwego? Być może na początku wyda się trudne nie kliknąć w zaskakujący tytuł i nie przekazać tego dalej. Jeśli chcesz przekazywać wiadomości na swoim profilu, zadbaj o to, aby źródło było sprawdzone.

4. Zweryfikuj swoje informacje z innymi osobami

Wykładowca psychologii na The Open University przypomina o sześciu zasadach, którymi należy się kierować podczas weryfikowania newsa. Po pierwsze, mów w taki sposób, aby twój rozmówca nie miał problemu ze zrozumieniem treści. Po drugie, podaj źródło, które w wiarygodny sposób zaprzeczy nowej teorii. Bądź cierpliwy. Spokojnie przedstawiaj fakty. Bądź realistą i przygotuj się na ewentualną porażkę. Nie zawsze naukowe źródła są wystarczające do tego, aby ktoś porzucił teorię, która krąży w internecie.